Kira sözleşmelerinde genelde kira bedellerinin ne zaman ve ne şekilde ödenmesi gerektiği yer almaktadır. Peki kira sözleşmesinde kira bedelinin ne zaman ödenmesi gerektiği açıkça yer almıyorsa; kira ne zaman ödenmelidir?
Bu yazıda genel olarak kira bedellerinin ne zaman ödenmesi gerektiği ve kiracının kirayı geciktirmesi durumunda kiraya verenin ve kiracıların haklarının neler olabileceğine ilişkin olarak yazılmıştır.
I. Kira Sözleşmesinde Kiranın Ne Zaman Ödeneceğine Dair Hüküm Var Mı?
Kira bedelinin ne zaman ödenmesi gerektiğine ilişkin çoğu kira sözleşmesinde özel bir hüküm yer alır. Bu hüküm taraflarca akdedilen kira sözleşmesi açısından da bağlayıcıdır. Örneğin;
- Kira bedelleri her ayın 1’inci ile 5’inci günü arasında ödenecektir.
- Her ayın en geç 5’inci gününe kadar.
- Ayrıca bir ihtara veya süre verilmesine gerek olmaksızın kira bedelleri ayın 15’i ile 20’si arasında sözleşmede belirtilen banka hesabına ödenir.
Şeklinde hükümler yer alabilir.
Kira bedelinin ne zaman ödeneceği “belirli vade” ile sözleşmede açıkça belirtildiği durumlarda kiracı bu süre içerisinde kira bedelini ödemelidir.
Bunu bir örnek ile açıklamak gerekirse; 15 Kasım 2023 kira başlangıç tarihli bir kira sözleşmesinde; kira bedelinin her ayın en geç 5’inci gününe kadar ödenebileceğine ilişkin bir hüküm yer aldığını varsayalım. Buna göre kiracı, 2023 yılı Aralık ayı kira bedelini en geç 5 Aralık 2023 tarihine kadar ödemelidir. Benzer şekilde 2024 yılı Ocak ayı kira bedelini de 5 Ocak 2024 tarihine kadar ödemelidir.
Kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin kira bedelinin ödenmesine herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Örneğin sözleşmenin ayın 20’sinde yapılmış olması, kira bedellerinin de her ayın 20’sine kadar ödeneceği anlamına gelmemektedir. Önemli olan kiranın ne zaman ödeneceğine dair hüküm olmasıdır.
II. Kira Sözleşmesinde Kiranın Ne Zaman Ödeneceğine Dair Özel Bir Hüküm Yoksa Kira Ne Zaman Ödenmelidir?
Kira sözleşmelerinde yukarıda belirttiğimiz kadar açık şekilde (Örneğin Her ayın en geç 5’inci gününe kadar) hüküm yer almıyorsa o halde kira sözleşmesinde başkaca ibarelere bakmak gerekir.
Yargıtay’a göre; kira sözleşmesinde kira bedelinin ne zaman ödeneceğine ilişkin bir hüküm yer almamasına karşın kiranın “Peşin” olarak ödeneceği belirtilmiş ise bundan her ayın ilk üç gününün anlaşılması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Kira sözleşmesinde kira ödemelerinin “Yıllık / Peşin” olarak yapılması kararlaştırılmış ise sözleşmenin yenilendiği her yeni dönemin kirası da yenileme tarihinden itibaren üç gün içinde peşin olarak ödenmelidir.
Kira sözleşmesinde kiranın ne zaman ödeneceğine dair hüküm yer almıyorsa; kiracı, kira bedelini her ayın sonunda ödemekle yükümlüdür. (Türk Borçlar Kanunu 314’üncü maddesi)
III. Kira Ödeme Zamanı Tatil Gününe veya Hafta sonuna Denk Geliyorsa
Kira sözleşmesinde kiranın ne zaman ödenmesi gerektiğine dair hüküm yer alsın veya almasın, ifa zamanı veya sürenin son günü, tatil gününe veya hafta sonuna rastlarsa ödeme süresi bugünü izleyen ve tatil olmayan ilk güne geçer.
IV. Kira Bedellerini Geç Ödeyen Kiracıya Ne Yapılabilir?
Kiracı kira bedellerini hiç ödememekteyse bu kiracının tahliyesi için yasal işlem başlatmak yerinde olacaktır. Bu konuda detaylı bilgi edinmek için “Kira Ödemeyen Kiracı İçin Ne Yapılmalıdır?” yazımızı okuyabilirsiniz.
Kirayı ödemeyen kiracıya ödeme süresi için konut ve çatılı işyeri kira sözleşmeslerinde 30 gün süre verilmelidir. Kiracının bu süre içinde kira borcunu ödemesi halinde kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle tahliye davası açılamayacaktır.
Kiracının kira bedelini geciktirmesi durumunda ise kiraya verenin her geciken kira bedeli için icra takibi başlatma (ya da ihtarname gönderme) hakkı mevcuttur. Aynı kira dönemi içerisinde kira bedellerini geç ödemesi nedeniyle en az iki haklı ihtara neden olan kiracının ise sözleşme süresinin bitiminden itibaren başlayarak açacağı tahliye davası ile tahliyesi mümkündür. Ancak iki haklı ihtar nedeniyle tahliye davası için, icra takibi başlatılan kira alacaklarının muaccel olup olmadığı, kiracının kendisine ihtarname veya icra ödeme emri geldikten sonra mı yoksa önce mi ödeme yapıp yapmadığına dikkat edilmelidir.
İki haklı ihtar nedeniyle tahliye davası hakkında detaylı bilgi edinmek için İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye yazımızı okuyabilirsiniz.
Kira borcunu geç ödeyen kiracı, haklı bir icra takibi neticesinde ayrıca; faiz, avukatlık ücreti ve icra masrafları ödemek zorunda kalacaktır. Kiracı kira borcunu ödemiş olmakla birlikte faiz, avukatlık ücreti ve icra takibi masrafları yönünden itirazda bulunmuş ise takibe itiraz nedeniyle yüzde yirmi oranında icra inkar tazminatına da mahkum olabilir.
Kiracı kira bedellerini geciktirmiş olsa dahi kiraya veren tarafından hakkında icra takibi başlatılmamış veya ihtarname gönderilmemiş ve kiracı daha sonradan kirasını ödemiş ise yasal olarak bir yaptırımda bulunmak mümkün değildir.
V. Hakkında İcra Takibi Başlatılmış Kiracıların Dikkat Etmesi Gerekenler
Kira bedelini geciktirmiş olmasından bahis ile hakkında icra takibi başlatılmış olunan kiracıların dikkatli olması gerekmektedir. Kira borcu ödenmiş olsa dahi ispat sorunları nedeniyle kiracının aleyhine tahliye kararı çıkabilir. Bu nedenle icra takibine doğrudan itiraz etmek yerine kira hukuku alanında faaliyet gösteren avukattan destek almak önemlidir.
Kiraya verenin başlattığı süreçlere karşı haksız çıkması durumunda riski bir kısım para olacaktır. Ancak kiracının haklılığını ispat edememesi durumunda kira sözleşmesine konu olan kiralanandan tahliyesi söz konusu olabilir.
Kiracı, kira bedelinin ödenmemiş olmasına dayanılarak başlatılan icra takibinde öncelikle itiraz süresini kaçırmamaya özen göstermelidir. Zira ister Adi kira ve Hasılat Kiraları için isterse genel ilamsız takip olarak başlatılmış olsun itiraz süresi tebligatın usulüne uygun tebliğinden itibaren 7 gün olacaktır.
İtiraz süresi geçmemiş ise; kiraya verenin hangi aylara ilişkin icra takibi başlattığı ve ne miktarda kira bedeli talep ettiği de gözetilmelidir. İspat konusunda tereddütler var ise tahliye riskini ortadan kaldırmak için kira bedelinin “ihtirazi kayıtlı olarak” tekrar ödenmesi ve fazla ödenen paranın iadesi için istirdat davası açmak kiracı müvekkillerimiz için sıkça başvurduğumuz bir yöntemdir.
Bizi Arayın : +90 212 909 86 34
Mail Gönderin : info@ballawyer.com
