I. Kadına Şiddet Nedir?
Kadına şiddet, kadınlara yalnızca kadın oldukları için uygulanan veya kadınları etkileyen cinsiyete dayalı bir ayrımcılık ile kadının insan hakları ihlaline yol açan ve bu Ailenin Korunması ve Kadına Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunda şiddet olarak tanımlanan her türlü tutum ve davranıştır.
Kadının medeni hali veya mesleği, şiddet mağduru olması kadına şiddette değişikliğe sebep olmaz.
Kadının durumuna göre şiddet; aile içi şiddet ve kadına şiddet olarak ikiye ayrılmaktadır. Aile içi şiddet; kadına veya çocuğa yönelik gerçekleşebilmektedir. Aile içi şiddet, aile içinde meydana gelen fiziksel, psikolojik, ekonomik hasara sebebiyet veren her çeşit davranıştır. Kadına şiddet; kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet olarak adlandırılmaktadır.
Kadına şiddette, şiddetin uygulanma nedeni kadın olmaktır. Kadın olduğu için ve kadının erkeğe bağımlılığının devam etmesi için başvurulan şiddettir.
II. Neler Kadına Şiddettir?
Kadına şiddet; fiziksel şiddet, psikolojik şiddet, cinsel şiddet veya ekonomik şiddet şeklinde olabilmektedir.
Fiziksel Şiddet
Fiziksel şiddet, kadına bedensel ve fiziki yönden zarar veren davranışlardır.
- Yumruk atmak,
- Tekme atmak,
- Tokat atmak,
- Isırmak,
- Boğmak,
- İtmek,
- Sarsmak,
- Kesici delici bir aletle yaralamak veya sert cisimle vurmak gibi mağdurun vücuduna acı veren veya sağlığını bozan yahut algılama yeteneğini olumsuz etkileyen fiiller yoluyla kişinin bedensel dokunulmazlığı ile can güvenliğini hedef alan eylemlerdir.
Şiddet bazen ağır yaralanmaya ve ölüme yol açabilmektedir. Namus cinayetleri de kadının yaşama hakkına yönelik bir fiziksel şiddettir. Dünya Sağlık Örgütü fiziksel şiddetin derecesini orta ve ağır olarak ayırmıştır.
- Tokat atmak, itmek, tartaklamak ve sarsmayı orta derecede fiziksel şiddet olarak;
- Vurmak, tekmelemek, boğazını sıkarak nefes almasını engellemek, kesici ve delici aletler kullanmayı ağır derecede fiziksel şiddettir.
Cinsel Şiddet
UN Women’ın tanımına göre cinsel şiddet, herhangi bir ortamda, herhangi bir kişi tarafından;
- Cinsel tacizde bulunma teşebbüsünde bulunmak,
- Cinsel eylemde bulunma teşebbüsünde bulunmak,
- Cinsel yorumlarda bulunmak,
- Cinsel tacizde ilerlemek veya diğer cinsel taciz eylemleridir.
- Tecavüz etmek,
- Kişinin rızası dışında cinsel organına cisim sokmak,
- Ters ilişkiye zorlamak,
- Evlilik içinde de olsa istemediği zamanda veya istemediği bir şekilde cinsel ilişkiye zorlamak,
- Biriyle cinsel ilişkiye girmesi için zorlamak,
- Kürtaj, fuhuşa zorlamak,
- Enseste zorlamak,
- Zorla evlendirmek,
- Cinsel içerikli sözcükler söylemek cinsel şiddete örneklerdir.
Psikolojik Şiddet
Psikolojik şiddet; kişiye ruhsal yönden baskı yaparak duygu ve düşüncelerinin, isteklerinin yok sayılmasıdır.
- Hakaret ve tehdit etmek,
- Bağırmak,
- Aşağılamak,
- Korkutmak,
- Küfür etmek,
- Eve kapatmak,
- Evden kovmak,
- Lakap takmak,
- Küçük düşürmek,
- Kuma getirmek,
- Kadının inanç düşünce ve kanaat hürriyetini kullanılmasını engellemek,
- Haberleşme hürriyetini engellemek,
- Baskı yapmak,
- Duygusal ihtiyaçların beslenmemesi,
- Çocuklarını göstermemekle tehdit etmek,
- Kadını evde zorla tutmak gibi eylemler psikolojik şiddettir.
Yargıtay, psikolojik şiddeti sosyal şiddet olarak isimlendirmektedir. Yargıtay’a göre erkeğin eşine aile toplantısı, düğün gibi özel günlerde ve sosyal ortamlarda eşlik etmemesi, onu yalnız bırakması, erkeğin eşine ve çocuğuna ilgisiz davranması, sosyal hayatını engellemesi ve baskı yapması sosyal şiddettir.
Ekonomik Şiddet
şiddet, kadını erkeğe bağımlı hale getiren ve fakirliğe sürükleyen bir şiddet türüdür. Ekonomik şiddet, kadınların ekonomik kaynaklara erişmelerini engellemesinden dolayı yaşanan fiziksel şiddeti de terk edememelerinin sağlar.
- Kadının çalışmasına izin vermemek,
- Kadının mesleğinde ilerlemesine engel olmak,
- Kadının maaşını elinden almak,
- Kadına para vermemek,
- Para yüzünden kavga çıkarmak, k
- Kadının maaşına el koymak,
- Ailenin temel ihtiyaçlarını karşılamamak,
- Evin gelir ve giderleri hakkında kadını bilgilendirmemek,
- Eşlerin her ikisini de ilgilendiren ekonomik konularda kadını yok sayarak tek başına karar vermek ekonomik şiddettir.
III. Şiddet Gören Kadının Hakları Nelerdir?
Şiddet gören kadın, kendisine veya çocuklara yönelen şiddeti engellemek ve durdurmak amacıyla mahkemeden tedbir talebinde bulunabilmektedir. Tedbir kararları, önleyici ve koruyucu tedbir kararları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kadının mahkemeden talep edeceği koruyucu tedbir kararları, kendisini korumak için verilen kararlardır.
- İşyerinin Değiştirilmesi
- Evli Olması Halinde Müşterek Yerleşim Yerinden Ayrı Yerleşim Yeri Belirlenmesi
- Tapu Kütüğüne Aile Konutu Şerhi Konulması
- 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu Hükümlerine Göre Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerinin Değiştirilmesidir.
Önleyici tedbir kararları ise erkeğin uyguladığı şiddetin önlenmesi için erkek için verilen kararlardır. Önleyici tedbir kararlarını sadece hakim verebilmektedir. Şiddet gören kadın veya avukatı aile mahkemesine bir dilekçe vererek bu kararların alınmasını talep edebilmektedir. Kamuoyunda “Uzaklaştırma Kararı” olarak adlandırılmaktadır. Şiddet uygulayan için verilen bu kararlar;
- Şiddet Tehdidi, Hakaret, Aşağılama veya Küçük Düşürmeyi İçeren Söz ve Davranışlarda Bulunmaması
- Müşterek Konuttan veya Bulunduğu Yerden Derhal Uzaklaştırılması ve Müşterek Konutun Korunan Kişiye Tahsis Edilmesi
- Korunan Kişilere, Bulundukları Konuta, Okula ve İşyerine Yaklaşmaması
- Çocuklarla İlgili Daha Önce Verilmiş Bir Kişisel İlişki Kurma Kararı Varsa, Kişisel İlişkinin Refakatçi Eşliğinde Yapılması, Sınırlanması ya da Kaldırılması
- Korunan Kişinin Yakınlarına, Tanıklarına ve Çocuklarına Yaklaşmaması
- Şahsi Eşyalarına ve Ev Eşyalarına Zarar Vermemesi
- İletişim Araçlarıyla veya Sair Surette Rahatsız Etmemesi
- Silahları Kolluğa Teslim Etmesi
- Kamu Görevi Nedeniyle Zimmetinde Bulunan Silahı Teslim Etmesi
- Korunan Kişilerin Bulundukları Yerlerde Alkol ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmaması ya da Bu Maddelerin Etkisinde İken Yaklaşmaması, Muayene ve Tedavisinin Sağlanması
- Muayene ve Tedavi İçin Başvurması ve Tedavisinin Sağlanması
- Çocuk Koruma Kanununda Yer Alan Tedbirlerin Uygulanmasıdır.
IV. Şiddetten Nasıl Korunulur?
Şiddete uğrayan kadının şikayet mercileri olan kolluk, mülki amir, Cumhuriyet Başsavcılığı veya hakime şikayeti ile süreç başlar. Şikayetini sözlü olarak ya da bir dilekçeyle yapabilmektedir. Kadının yukarıda bahsedilen koruma kararlarından faydalanması için şiddete uğrama tehlikesinin varlığı yeterlidir. Şiddet mağdurunun koruma kararı almak için herhangi bir delil göstermesi gerekmemektedir. Daha sonrasında mahkeme tarafından karar alınarak şiddeti uygulayan kişiye tebliğ edilmektedir.
Şiddet uygulayan kişinin tedbir kararını ihlal etmesi halinde hemen ŞÖNİM veya polis aranmalıdır. Tedbir kararlarına aykırılık durumunda polis tarafından tutanak tutulmakta ve Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmektedir. Aykırılığın sonucunda tazyik hapsi kararı verilmektedir.
Tedbirin ihlali halinde, fiil başka bir suç oluştursa bile ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre hakim kararıyla şiddet uygulayana üç günden on güne kadar zorlama hapsi uygulanacaktır. Tedbir kararına aykırılığın her tekrarında, yine ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığına göre zorlama hapsinin süresi on beş günden otuz güne kadar attırılabilecektir. Ancak zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemeyecektir. Verilen karar, Cumhuriyet başsavcılığınca yerine getirilmektedir. Ve Bakanlığın il ve ilçe müdürlüklerine bildirilmektedir.
Zorlama hapsinin süresi ihlal edilen tedbirin niteliği ve aykırılığına göre hakim tarafından belirlenmektedir.
V. Kadına Şiddetin Cezası Nedir?
Kadına şiddetin eylemi, Türk Ceza Kanunu’nda da suç olarak tanımlanmış olabilir. Şiddet sonucu yaralanan kadın, şikeyette bulunabilir ve şiddet uygulayan hakkında kasten yaralama suçundan soruşturma başlatılmaktadır. Kişi, kasten başkasının vücuduna acı veren, algılama yeteceğini yahut sağlığının bozulmasına neden olursa; 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmektedir. Kasten yaralama fiili eş, üstsoy, altsoy veyahut kardeşe karşı işlenirse; Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde ise 6 aydan 1,5 yıla kadar hapis yahut 1/2 oranında artırılarak adli para cezası öngörülmektedir. Eğer basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek türden yaralama ise 1,5 yıldan 4,5 yıla kadar hapis cezasıdır.
Türk Ceza Kanunu’nda 12/05/2022 tarihinde yapılan değişiklik ile kasten yaralama suçunun “kadına karşı” işlenmiş olması durumunda; “Suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı altı aydan az olamaz.” şeklinde düzenleme getirilmiştir.
VI. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele
Ülkemizde ataerkil toplum ve aile yapısından kaynaklı, şiddete uğrayan kadınların ve kadın cinayetlerinin sayısı maalesef ki oldukça yüksektir. 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile kadınların yaşam haklarının korunması amaçlanmaktadır.
Kanunda şiddete uğrayan ve hayati tehlikesi bulunan kadınların, nereye müracaat etmesi gerektiği ve nasıl korunması gerektiği düzenlenmiştir. Şiddet mağdurları ŞÖNİM’e veya polise müracaat ederek koruma talep edebilmektedir. Mahkeme veya mülki amirin kararlarıyla koruyucu veya önleyici tedbir kararlarına hükmedilerek kadının korunması sağlanır. Kadınlara maddi yardım yapılarak ekonomik olarak hayatlarına devam etmeleri sağlanırken ayrıca çeşitli psikolojik ve hukuki destek verilmektedir.
Kadın Şiddet Hattı
Kadına şiddet hattı için 183’ü aramalısınız. ALO 183 Hattı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı olarak çalışır. Ücretsizdir ve 7 gün 24 saat arayabilirsiniz. Şiddete uğrayan ya da uğrama tehlikesi bulunan ve desteğe gereksinimi olan kişilere psikolojik, hukuki ve ekonomik alanda danışmanlık sunar ve yararlanabilecekleri hizmet kuruluşları konusunda bilgi verir.
Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi ŞÖNİM
Kadına karşı şiddeti önlemek, izlemek ve tedbirlerin etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri kurulmuştur. ŞÖNİM’lerde şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi olan kişiler ile şiddet uygulayan ya da uygulama tehlikesi olan kişilere hukuki ve psikolojik destek hizmetleri verilmektedir.
ŞÖNİM Hakkında Yönetmelik’in 12’nci maddesinin birinci fıkrasında, ŞÖNİM’de sunulan hizmetlerden ev içi şiddete maruz kalan yada böyle bir ihtimali olan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağdurlarının yararlanabileceği düzenlenmiştir.
ŞÖNİM’e
- Yetkili makam veya merci tarafından verilen koruyucu veya önleyici tedbir kararı,
- Hizmetlerden yararlanacak kişilerin bizzat başvurusu veya şikâyeti,
- Üçüncü kişilerin ihbarı doğrultusunda ulaşılan kişinin şikâyeti,
- Cumhuriyet savcılığı, kamu kurum ve kuruluşları, meslek kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile sivil toplum kuruluşlarının bildirimi,
- Alo 183 ile
kabul edilmektedir.
Şiddet mağdurları, Kadın Acil Destek İhbar Sistemi (KADES) uygulaması ile de şiddet durumunda 155 Polis İmdat Acil Çağrı Merkezine ulaşarak, olay yerine en yakın güvenlik birimine haber verebilmektedir.
Kadına Şiddetin Boşanma Davasındaki Etkisi
Şiddet, Medeni Kanun’da özel boşanma sebebi olarak düzenlenmiştir. “Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış” olarak düzenlenen özel boşanma sebebinde eşlerden her biri, diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açılabilmektedir.
Hayata kast mutlak boşanma sebebi olduğundan eş için evlilik birliğini çekilmez hale getirmiş olup olmadığına bakılmamaktadır.
Pek fena muamele ise, diğer eşin kişilik haklarına, vücut bütünlüğüne, sağlığına ve manevi varlığına yönelik gerçekleştirilen her türlü davranıştır. Pek kötü veya onur kırıcı davranışta ise evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesi aranmaktadır. Uğranılan psikolojik veya fiziksel şiddet, tanıklarla veya hastane raporlarıyla ispatlandığı takdirde direk olarak boşanabilirsiniz. Ayrıca yaşadığınız psikolojik hasardan dolayı manevi ve maddi tazminat talep edilebilmektedir.
Kadına şiddet, boşanma veya aile hukuku konusunda hukuki desteğe mi ihtiyacınız var?
BAL Avukatlık Bürosu avukatları , kadına şiddet ve önlenmesi , uzaklaştırma kararları, boşanma davaları; anlaşmalı boşanma davaları , çekişmeli boşanma davaları, mal ayrılığı davaları, nafaka ve velayet davaları, ziynet eşyası davaları gibi aile hukukundan doğan uyuşmazlıklarda hukuki hizmet sağlamaktadır.
İletişim
Bizi Arayın : +90 212 909 86 34
Mail Gönderin : info@ballawyer.com
