Boşanmalar Mal Paylaşımı Nasıl Olur?
Boşanmada mal paylaşımı, Türk Medeni Kanunu’na göre Edinilmiş Mallara Katılma rejimine göre yapılmaktadır. 01/01/2002 tarihinden önce Mal Ayrılığı Rejimi geçerliydi. Bu sebeple evlilik içerisinde satın alınanlar kimin üzerine kayıtlıysa, mal ona ait sayılırdı. 01/01/2022’den sonra Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi kabul edilmiştir ve evlilik birliği içinde edinilen malların eşlerin ortak malları olduğu kabul edilmiştir. Fakat 01/01/2002’den önce yapılmış olan evliliklerde 01/01/2002’ye kadar evlilik birliği içerisinde alınmış mallar için hala mal ayrılığı rejimi uygulanmaktadır.
Boşanmada mal paylaşımının yapılması için; boşanma davasının sonuçlanmasından sonra mal paylaşımı davası açılır. Eşlerin malları; kişisel ve edinilmiş mal olarak ikiye ayrılır. Boşanma davasından sonra mal paylaşımı sırasında taraflar birbirlerinden; Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı talebinde bulunabilir. Mal paylaşımı esas olarak kişisel malların tarafların kendisinde kalması, evlilik birliği içerisinde edinilmiş malların ise ikiye bölünmesi şeklinde hesaplanır. Yazımızın devamında edinilmiş mal, kişisel malın ne olduğu, mal paylaşımı davası ve hesaplamanın nasıl yapılacağı ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır.
Edinilmiş Mal Nedir?
Edinilmiş mal, her eşin evlilik birliği süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir. Medeni Kanun’un 219’uncu maddesine göre; Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:
- Çalışmasının karşılığı olan edinimler,
- Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
- Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
- Kişisel mallarının gelirleri,
- Edinilmiş malların yerine geçen değerler.
Tarafların evlilik süresince çalışırken kazanmış oldukları gelirler, kişisel mal olsa da evlerinden gelen kiralar, SGK tarafından çalışma gücü veya yardım amacıyla verilen ödemeler, ve bu gelirlerden herhangi biriyle alınmış olan taşınmaz mallar edinilmiş mal olarak sayılır. Bankadaki para edinilmiş mal mıdır? Bankadaki paranız da yukarıdaki herhangi bir gelirle elde edildiyse edinilmiş maldır. Fakat bankadaki paranız miras yoluyla size intikal ettiyse ya da kişisel mallarınıza dahil olan herhangi bir gelirle elde edildiyse edinilmiş mal değildir.
Mal paylaşımı davası sırasında eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar ve bir eşin mal rejiminin devamı süresince diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler edinilmiş mal olarak sayılır.
Kişisel Mal Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nun 220’nci maddesine göre; Kişisel mallar:
- Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
- Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
- Manevî tazminat alacakları,
- Kişisel mallar yerine geçen değerler
Boşanmada hangi mallar paylaşılmaz sorusunun cevabı kişisel mallardır. Eşlerin evlilikten önce sahip olduğu malvarlığı değerleri, miras kalmış olan malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları kişisel mallarıdır ve bunlar mal rejimi sırasında eşlerin kendilerinde kalır. Kişisel malları satarak aldıkları herhangi bir mal söz konusuysa da hesaba katılarak kendilerine iade edilir.
Mal Paylaşımı Davası
Mal paylaşımı davası, tarafların evlilik süresince edinmiş oldukları tüm mallarının paylaşıldığı davadır. Dava, boşanma davasının görülmüş olduğu mahkemede görülür. Boşanma davası sonuçlandıktan sonra 10 yıl içinde bu davanın açılması gerekir.
Mal paylaşımı davasında eşlerin kişisel malları ile edinilmiş malları, mal rejiminin sona ermesi anındaki durumlarına göre belirlenir. İlk olarak her eş kendi kişisel mallarını geri alır ve bu mallar paylaşıma dahil edilmez. Fakat kişisel malı olduğunu iddia eden kişi, bunu ispat etmelidir. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir. Eşler kişisel mallarını aldıktan sonra evlilik süresince birlikte edinmiş oldukları edinilmiş mallar yarı yarıya paylaşılır.
Eğer bir eşin kişisel mallara ilişkin borçları edinilmiş mallardan veya edinilmiş mallara ilişkin borçları kişisel mallarından ödenmiş ise, tasfiye sırasında denkleştirme istenebilir. Ayrıca eşler bu dava sırasında birbirlerinden Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı talebinde bulunabilir.
Katılma Alacağı Nedir?
Edinilmiş malların ikiye bölünmesinde bir eşin malvarlığı olması gerekenin altında olursa diğer eşten katılma alacağı talep edebilir. Tasfiye sırasında mevcut olan edinilmiş mallardan; değer artık payı, edinilmiş mala giden kişisel malların karşılıkları ve borçlar çıkarılarak artık değer bulunur. Daha az malvarlığı değerine sahip olan taraf, diğerinden katılma alacağı talep edebilir. Katılma alacağı, nakit veya taşınmaz yoluyla ödenebilir.
Türk Medeni Kanunu’nun 226’ncı maddesinde; “Tasfiye sırasında, paylı mülkiyete konu bir mal varsa, eşlerden biri kanunda öngörülen diğer olanaklardan yararlanabileceği gibi, daha üstün bir yararı olduğunu ispat etmek ve diğerinin payını ödemek suretiyle o malın bölünmeden kendisine verilmesini isteyebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Çocuklarıyla yaşayan eş, çocukların üstün yararı sebebiyle diğer eşin payını ödeyerek aile konutunun kendisine tahsis edilmesini talep edebilir.
Katkı Alacağı – Değer Artış Payı Alacağı Nedir?
Değer artık payı alacağı, bir eşin evlilik süresince diğerinin bir mal edinmesine, malın iyileştirilmesine, malını korumasına yönelik olarak karşılığından vazgeçmeksizin ve karşılığını tamamen veya uygun miktarda alamaması söz konusuysa ortaya çıkar. Bu durumda eş, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur.
Katkı, malvarlığı ya da emek ile yapılmış olmalıdır ve karşılıksız olmamalıdır. Bu karşılığın da ödenmemiş olması gereklidir. Bu alacağın alınabilmesi için, iddia eden taraf katkıda bulunduğunu ispatlamalıdır.
Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Mal Paylaşımı Davası Açılır mı?
Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı, anlaşmalı boşanma protokolü ile de anlaşmalı boşanma sırasında yapılabilir. Eğer anlaşmalı boşanma sırasında mal paylaşımı protokol ile yapılmamışsa, boşanma davasının sonuçlanmasından sonra mal paylaşımı davası açılabilir. Anlaşmalı boşanma protokolü ile mal paylaşımı yapılmamışsa, çekişmeli boşanma ile anlaşmalı boşanmanın, mal paylaşımı davası açısından farkı yoktur.
Boşanmada Mal Paylaşımı Yarı Yarıya Mı Paylaşılır?
Boşanmada mal paylaşımı tamamen yarı yarıya yapılmamaktadır. Kişisel mallar eşlerin kendilerinde kalmaktadır. Fakat edinilmiş mallar, eşlerin paylı mülkiyetindedir ve yarı yarıya paylaşılmalıdır.
Aldatma Sonucu Boşanma Mal Paylaşımı Nasıl Olur?
Türk Medeni Kanunu’na göre; Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir. Eşler aldatma yani zina sebebiyle boşanırlarsa, aldatan tarafın katılma alacağı hakim tarafından azaltılabilir. Hatta kaldırılabilir. Kaldırılması durumda edinilmiş olan mallar ikiye bölünmez, yarı yarıya paylaşma olmaz. Edinilmiş malların hepsi aldatılan eşin olabilecektir.
Boşanmada Mal Paylaşımı ile ilgili hukuki yardıma mı ihtiyacınız var? Tereddütlerinizi giderin.
Boşanma davası toplumun tümünü yakından veya uzaktan bir şekilde etkileyen davaların başında gelmektedir. Özellikle haber sitelerindeki “Yargıtay boşanma davası ile ilgili şu şekilde karar verdi, işte emsal karar..” gibi yönlendirmeler ve kulaktan dolma bilgiler ile insanların boşanma davaları hakkında bilgisi oldukça yanlış olabilmektedir.
Boşanma davası süreci çiftler için psikolojik açıdan hiç de kolay olmayan bir süreçtir. Bu süreçte ayrıca adliyenin ve hukuk sisteminin karmaşıklığı dahil olduğu zaman kişiler için oldukça yorucu bir dönem başlamaktadır. Tarafların bu süreçte yapacağı hukuki hatalar da süreci olumsuz etkilemektedir.
BAL Avukatlık Bürosu avukatları boşanma davaları; anlaşmalı boşanma davaları , çekişmeli boşanma davaları, boşanmada mal paylaşımı davası, nafaka ve velayet davaları, ziynet eşyası davaları gibi aile hukukundan doğan uyuşmazlıklarda hukuki hizmet sağlamaktadır.
İletişim
Bizi Arayın : +90 212 909 86 34
Mail Gönderin : info@ballawyer.com