İnsan Hakları Avukatı

İnsan hakları avukatı, hükümetlerin veya idari kurum ve kuruluşlar ile kamu görevlilerinin Anasaya ile teminat altına alınmış temel hakları ihlal edilen mağdur/mağdurların hukuk mücadelesine destek olan avukat olarak tanımlanabilir.

BAL Avukatlık Bürosu avukatları olarak hak arama talepleri mahkemeler veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından reddedilmiş ya da ihlal edilmiş müvekkillerimizin hukuki mücadelesine katkı sağlıyoruz.

I. İnsan Hakları Nedir?

İnsan hakları en genel ifadesi ile insanların yalnızca insan olmaları nedeniyle vazgeçilemez, devredilemez hakları olarak ifade edilebilir. Bu insan hakları tanımı genel bir ifadeyi içerir.

Teknik anlamda insan hakları ise Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde belirtilen ortak temel hakları ifade edecektir. Bu temel haklardan sınırlı olarak da tüzel kişiler de faydalanabilmektedir.

II. İnsan Hakları Avukatı Ne Yapar?

İnsan hakları avukatı, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde ortak olarak belirtilen temel hak ve müdahalelere karşı hakkı ihlal edilen kişilere hukuki hizmet sunar.

İşin aslında her avukat müvekkilleri için hak arama faaliyeti yürütür. Ancak insan hakları avukatını diğer avukatlardan ayıran husus hak ihlaline neden olan tarafın özelliğinden kaynaklanır. Bu taraf ise kamu kurum ve kuruluşları, kamu görevlileri, mahkemeler; özetle devlettir.

Anayasa ile teminat altına alınmış insan haklarını koruma görevi devlete aittir. Kişiler kendilerine tanınan haklarına karşı müdahalelere karşı da bağımsız ve tarafsız mahkemelerden talepte bulunabilir. Ancak temel hakları korumakla yükümlü olan kurumların ya da mahkemelerin temel hakları ihlal etmesi durumunda ne olacaktır?

İnsan hakları avukatı, temel hak ve özgürlüklerine müdahale edilen kişilerin hak arama mücadelesinde ulusal veya uluslararası alanda tanınan mercilere başvuru ve takip faaliyeti yürütür.

Devletin müdahalelerine karşı ulusal boyutta bilinen insan hakkı arama merci “Anayasa Mahkemesi”dir. İnsan hakları avukatı temel hakkı ihlal edilen kişi/kişilerin uğradığı mağduriyetin giderilmesi için “Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru” süreci işletecektir.

Anayasa Mahkemesi’ Bireysel Başvuru sürecinden sonuç alınamadığı takdirde ise; uluslararası alanda hak mücadelesi devam edecektir. Bu noktada insan hakları avukatı “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne Başvuru” yapabilir.

III. İnsan Hakları Avukatı Hangi Hukuk Alanında Çalışır?

İnsan hakları en temel hakları içinde barındırır. Bu hakların dokunduğu tüm hukuk alanları insan hakları avukatının çalışma alanının kapsamıdır. İnsan hakları avukatının çalışma alanını özel hukuk, medeni hukuk, kamu hukuku, ceza hukuku gibi sınırlandırmak doğru olmayacaktır.

İnsan hakları avukatı “hukukun tüm dallarına” üst perspektiften bakarak hak ihlallerini tespit edecektir. Bu nedenle ceza hukuku alanında uzmanlaşmış bir avukat; haksız gözaltı, haksız tutuklama nedenlerine dayalı olarak verdiği hukuk mücadelesinde sonuç alamadığı takdirde insan hakları avukatı faaliyeti yürütecektir.

Başka bir örnek verecek olursak konusunu alacak davasını oluşturan bir davada mahkemenin hiç gereği olmamasına karşın taraflardan birinin bütün banka kayıtlarını dosyaya getirtmesi gibi bir eylem de borçlar hukuku veya icra iflas hukuku alanında çalışan avukat hak ihlalini tespit ederek, mahkemenin müdahalesi nedeniyle insan hakları avukatı faaliyeti yürütebilir.

İnsan hakları avukatları hiç şüphesiz ve ne yazık ki yaşam hakkı, işkence yasağı, özgürlük ve güvenlik hakkı, adil yargılanma hakkı, örgütlenme hakkı, ifade özgürlüğü, göç ve mülteci hakları, özel hayata saygı hakkı, özel mülkiyet hakkı ile oldukça içli dışlıdır. Ne yazık ki dememizin sebebi söz konusu haklara yapılan müdahalelerin; bu hakları korumakla yükümlü olan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılmasındandır.

IV. İnsan Hakları Avukatı Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Aslında bu sorunun cevabı insan hakları avukatının sahip olması gereken özelliklerin neler olduğu ile doğru orantılıdır.

İnsan hakları avukatının her avukattan beklenildiği gibi; iyi iletişim becerilerine sahip olması, kendisini ifade etme konusunda konuşurken de yazarken de net ve anlaşılır olması, güvenilir olması, tecrübeli ve bilgili olması beklenir.

Ancak insan hakları avukatının bunlara ek olarak “duyarlılık” ve “kararlılık” kası da gelişmiştir. Omuzlarındaki sorumluluğun farkında olarak hareket eder. Öyle ki müvekkiline avukatlık hizmeti sunmayı kabul ettiği anda yıllarca sürecek bir mücadelenin tam ortasında bulacaktır kendini. Zira kendisine yüklenen misyon yedi başlı ejderha ile savaşmak gibidir.

İnsan hakları avukatının bu alanda tecrübe sahibi olması ve güncel AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararlarını da takip ediyor olması çalışma alanının bir gereğidir. Kaynaklara erişim için insan hakları avukatının İngilizce dilini de iyi derece bilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

İnsan hakları avukatı hak ihlaline neden olan yüzlerce hatta binlerce sayfayı bulabilecek dosyanın içinden doğru tespitleri yapabilecek öngörüye de sahip olmalıdır. Bunun yanında stratejik planlama ile işin sonunu baştan da hesap edebilir. Yeri geldiğinde hak ihlalini doğuran asıl nedenin kanunun kendisinden kaynaklandığını ortaya koyacaktır.

İnsan hakları hukuku alanında çalışan avukatların kariyer hedefini oldukça yükseğe koyduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Avukat Cengiz İlhan’ın şu ifadeleri insan hakları avukatının da iç dünyasını yansıtacaktır : “Gerçek olan şudur: reddedilen her isteği, her davanın, her savunmanın arkasında bir fikir, bir insan vardır, bu da avukatın ta kendisidir. Avukatın bu reddedilmelere rağmen kişiliğini, kendine güven duygusunu koruyabilmesi mümkün olsa bile bir hayli zordur. Zamanla katlanmasını, reddedilmekle “birlikte yaşamayı” öğrenecektir o kadar.“

İnsan Hakları Hukuku alanında faaliyet gösteren avukat mı arıyorsunuz?

BAL Avukatlık Bürosu olarak insan haklarına karşı yapılan müdahaleler nedeniyle hak ihlaline uğramış müvekkillerimize hukuki destek sağlıyor, hak mücadelelerini birlikte yürütüyoruz.